Zijn uw algemene voorwaarden nog op orde?

Het is de moeite waard om van tijd tot tijd uw algemene voorwaarden te laten checken. Een aardig voorbeeld is te vinden in een recente uitspraak van het Gerechtshof Den Haag.

Forumkeuzebeding

Daarin ging het vooral om een forumkeuzebeding. Dat is een bepaling die aanwijst welke rechter bevoegd is om te beslissen over geschillen tussen de partijen. Als je vanuit Nederland goederen of diensten exporteert naar het buitenland, wil je normaal gesproken dat geschillen door de Nederlandse rechter worden beslecht. Procederen is al vervelend genoeg en als je daarvoor naar het buitenland moet, wordt het al snel nog ingewikkelder en duurder. In specifieke gevallen kan het trouwens slimmer zijn om een arbitrageclausule op te nemen. Daar heb ik hier eerder iets over geschreven.

De casus

In de uitspraak van het Haagse Hof ging het om de volgende situatie. Een Nederlandse verkoper verkoopt een partij goederen aan een Deense afnemer. Op de koopovereenkomst zijn de algemene voorwaarden van de Nederlandse verkoper toepasselijk. Daarin staat onder meer een eigendomsvoorbehoud en een forumkeuzeclausule. Die luidt (in de Nederlandse versie): “Alle geschillen tussen Verkoper en de wederpartij zullen in eerste instantie uitsluitend worden voorgelegd aan de competente rechter in het arrondissement van Verkoper, behoudens indien Verkoper als eisende of verzoekende partij kiest voor de bevoegde rechter van de woon- of vestigingsplaats van de wederpartij.”

De koper betaalt niet en gaat kort daarop failliet. Er wordt een (Deense) curator benoemd. De verkoper wijst de curator op het eigendomsvoorbehoud en vraagt op grond daarvan de goederen terug. De curator trekt zich daar echter niets van aan en verkoopt de goederen aan een derde. De verkoper neemt daar geen genoegen mee en dagvaardt de Deense curator voor de Nederlandse rechtbank, in dit geval de rechtbank Rotterdam.

Daarbij verwijt de verkoper de curator dat hij de goederen niet aan een derde had mogen verkopen. Er rustte immers een eigendomsvoorbehoud op. De curator moest dat respecteren. De verkoper vordert op die grond een verklaring voor recht dat de curator onrechtmatig gehandeld heeft. Daarnaast vordert de verkoper een schadevergoeding.

De curator stelt dat de Nederlandse rechter in dit geval niet bevoegd is. Het forumkeuzebeding geldt volgens de curator niet voor hem, omdat dit een onderdeel is van de overeenkomst tussen verkoper en koper. En bij die overeenkomst is hij als curator geen partij, zodat hij ook niet aan de forumkeuzeclausule gebonden is. Daarnaast zijn de algemene voorwaarden volgens de curator in dit geval helemaal niet van toepassing, omdat de vordering van de verkoper niet op de overeenkomst is gebaseerd maar op onrechtmatige daad.

De uitspraak

De rechtbank Rotterdam geeft de curator gelijk en verklaart zich onbevoegd. Maar in hoger beroep corrigeert het Hof die uitspraak. De verkoper wordt gered door het ruim geformuleerde forumkeuzebeding. Het is niet beperkt tot geschillen die direct uit de koopovereenkomst voortvloeien. Bovendien is het niet juist – zoals de curator stelde – dat de verkoper zich alleen op een onrechtmatige daad beriep. De verkoper wil met zijn vordering bereiken dat zijn schade wordt vergoed. Dat is (mede) gebaseerd op het niet nakomen door de curator van het eigendomsvoorbehoud. En dat is een vordering uit de overeenkomst. Ook het door de verkoper gestelde onrechtmatig handelen van de curator houdt verband met de overeenkomst. Beide vorderingen van de verkoper gaan om een geschil naar aanleiding van de koopovereenkomst. Door het ruim geformuleerde forumkeuzebeding kunnen deze vorderingen wel degelijk door de Nederlandse rechter worden beoordeeld.

Slotsom

Kijk goed na of uw algemene voorwaarden een forumkeuzebeding bevatten en of dat goed geformuleerd is. Als u toch bezig bent, let dan ook op het eigendomsvoorbehoud. Ook hierover wordt regelmatig geprocedeerd. En ook daarbij komt het op een goede formulering aan. Ook dat kwam al eerder aan de orde in onze blogs, zoals hier. Natuurlijk zijn wij graag bereid u hierover te adviseren.

 

For more information, contact:

Wim Weijers, Partner

Falcq Advocaten LLP, Eindhoven

e: wim.weijers@falcq.nl

t: +31 40 231 00 11